Interview met de makers op montessorinet.nl

Erik! Simpel en doeltreffend online registreren.

Brigitte van Wageningen en Erik Veltman ontwikkelden een digitaal programma voor (montessori) scholen, waarmee leerkrachten snel en gemakkelijk observaties per kind kunnen vastleggen. Dat programma noemen zij ERIK! Op Montessorischool De Eilanden in Amsterdam wordt dit programma al twee jaar dagelijks gebruikt door alle leerkrachten.
Daan van Beers, collega van Brigitte op de Eilanden is enthousiast en interviewt de makers.

Nòg meer registratie?

Brigitte: Ha, ha, nee, zeker niet! Toen ik de Pabo net had afgerond las ik voor het eerst "De gelukkige klas" van Theo Thijssen. Ik weet nog dat ik moest glimlachen bij de verontwaardiging van Meester Staal over alles wat hij over de kinderen moest bijhouden in plaats van zijn tijd te steken in lesgeven: "..... in ‘t vervolg moeten we van onze klas een ‘register’ bijhouden, waarin van week tot week wordt aangetekend wat we behandelen en hoe de vorderingen der leerlingen zijn.......". Theo Thijssen moest eens weten hoezeer het registreren de laatste 90 jaar is toegenomen!

Waarom ontwikkelden jullie dan toch ERIK!

Brigitte: Bij ons op school gebruiken we Parnassys; een heel uitgebreid programma, echt enorm veel mogelijkheden. Ik vind het echter onoverzichtelijk en niet gebruiksvriendelijk, maar het moet. Ik kom er zo weinig mogelijk. ERIK! gebruik ik juist dagelijks, niet omdat het moet, maar omdat ik het wil.
ERIK! bestaat grofweg uit twee pagina's. Op de ene pagina kan ik mijn observaties kwijt. Daar wordt alles netjes per kind bewaard. Hier kunnen dan ook nog wat sorteringen in worden aangebracht. Zoals bijvoorbeeld het zoeken van observaties uit een bepaalde periode. En, mijn duopartner krijgt, als hij de klas overneemt, een volledig overzicht De andere pagina is eigenlijk gewoon een "to-do-list", maar dan wel met een koppeling naar de vastgelegde observaties. Simpel en overzichtelijk.
Het observeren van kinderen, hun werk, hun gedrag, hun taakgerichtheid, hun keuzes, is het fundament van mijn werk. Ik maak de hele dag mini-handelingsplannetjes: ik heb iets gezien, vervolgens iets bedacht, ik voer het uit en reflecteer over het (geobserveerde) resultaat. En dat in eindeloze cycli. Maar al die handelingsplannetjes kan en wil ik echt niet allemaal vastleggen in het daartoe ontoegankelijke Parnassys. In ERIK! is het zo genoteerd en kan ik het later weer gebruiken in een oudergesprek of in een overleg.

Vanuit angst wordt er veel te veel opgeschreven. Elke scheet moet op papier.

Brigitte: Ja, maar er zijn dingen die je wil noteren. Soms zelfs zoiets "kleins" als een overleden hamster, want, en hiermee kom ik wel op een tweede groot verschil met de tijd van Theo Thijssen: ik ben niet de enige die met de kinderen in de groep werkt. Naast mijn duo-partner, staat er ook wel eens een invaller voor onze groep, onze Ib-er denkt met ons mee, een RT-er werkt wel eens met één van onze kinderen. En zo is er heel veel informatie die over en weer gedeeld moet worden als we een kind goed willen begeleiden. Papier en digitale bestanden vliegen je om de oren.
Dus zag je rondom mijn bureau ordners, hangmappen, multomappen, blocnotes en losse aantekeningen en was ik na schooltijd nog veel tijd kwijt met overleggen, mailen, sms-en, en dat wat ik even op mijn hand geschreven had om niet te vergeten. Dat is precies waar we ERIK! voor ontworpen hebben: alle informatie op één plek, zeer toegankelijk, heel overzichtelijk. De Ib’er voegt toe, de RT-er deelt de resultaten van een traject of vraagt nog extra actie te ondernemen in de klas.

Kun je dat met een concreet voorbeeld duidelijk maken?

Brigitte: Bijvoorbeel dit: tijdens de rondgang zie ik een kind worstelen met de korte-klank-regel en ik wil wat extra oefenstof voor hem zoeken. Na schooltijd uiteraard. Vroeger maakte ik dan een krabbeltje op een briefje, nu in ERIK! Met die ene notitie, kan ik ouders hierover informeren in een volgend gesprek, is mijn duo op de hoogte, staat het op onze gezamenlijke to-do-list en kan ik het in een volgende IB-overleg zo nodig bespreken. Dat is zò efficiënt!
Als ik vroeger verslagen ging schrijven, dan lag de tafel thuis vol, en maar bladeren en bladeren, want echt, je onthoudt heel veel, maar je vergeet gewoon ook heel veel. Mijn partner Erik, die de achterkant van websites bouwt, vond dat allemaal erg omslachtig, aftands en laten we zeggen een beetje sneu. En hij wilde onze tafel terug. We begonnen te brainstormen over hoe het handiger zou kunnen. Héél veel echtelijke discussies verder, zijn we nu waar we wezen wilden.

Oei Erik, was het zo erg?

Erik: Nou... eh, we hebben er niet voor niets vier jaar over gedaan. Ik vond het heel leuk om dit te bouwen, maar het heeft inderdaad veel discussie opgeleverd. Ik wilde heel veel, want digitaal is natuurlijk van alles mogelijk. Brigitte had het alleen maar over de dagelijks praktijk, maar ik wilde koppelingen met telefoonnummers, toetsgegevens, noem maar op. Het mocht allemaal niet! "Hoe simpeler, hoe beter", kreeg ik steeds te horen. Alles wat een programma extra kan geeft alleen maar meer "knoppen" en tabbladen in beeld en maakt het onoverzichtelijker en dus niet gebruiksvriendelijk. Ik moest iets bouwen, dat je zelfs tijdens de rondgang kon gebruiken. Brigitte ging zelfs zo ver, dat ik geen knop mocht maken voor "sla dit op", want nee, dan was je eerst tekst aan het typen, dan moest je vervolgens je muis pakken om die knop aan te klikken. Te veel handelingen! Opslaan gebeurt nu dus naar haar wensen met de Enter-toets. We hebben echt op zijn zuinigst geprogrammeerd: wat je niet nodig hebt zit er ook niet in. Als webbouwer probeer je altijd zo goed mogelijk naar de klant te luisteren, maar zo intensief als dat bij het maken van ERIK! is gebeurd, is wel uniek.

Is het dan niet heel schoolspecifiek geworden? Is het bruikbaar - en betaalbaar - voor andere scholen?

Brigitte: wij denken dat het waardevol is voor alle scholen, die zich richten op de individuele ontwikkeling van kinderen, ook al zitten er termen in die montessori-specifiek zijn. Op onderdelen kan elke school het programma laten aanpassen. Zoals de verschuifbare klassenplattegrond. Een school kan aangeven of zij met één, twee of drie jaargroepen in een groep werken; dat zie je terug in de kleur van de tafeltjes.
En het is zeker betaalbaar. Alle ontwikkeltijd van de laatste jaren, zitten niet in de prijs: wij hebben dit project vooral gezien als een zinvolle hobby en er zelf ook veel plezier aan beleefd. Dat delen wij graag. Scholen die geïnteresseerd zijn, kunnen misschien het best eerst even naar de video kijken, die te vinden is op www.observatieapp.nl.

Tot slot?

Brigitte: Tsja, tot slot... Simpel, dat is het toverwoord. Minder tijd aan het registreren besteden maakt mijn vak leuker. Kan ik lessen voorbereiden, veel leuker, dat ben ik helemaal met Theo Thijssen eens. Ik ben geen accountant, ik ben leerkracht. En ik hoop ook, dat ERIK! helpt bij het herstellen van het vertrouwen in de leerkracht bij bijvoorbeeld inspectie en ouders. Dat erkend wordt, dat een goed onderbouwd verhaal meer zegt dan toetsgegevens; want laten we wel wezen: toetsen, dat was toch eigenlijk helemaal niet de bedoeling?

ERIK! is ontwikkeld op montessorischool De Eilanden in Amsterdam door Brigitte van Wageningen en door Erik Veltman van Studio Parkers in Amsterdam.
Redesign en responsive design: Martijn Pantlin. Video: Gui van Löben Sels en Caj van der Gun.

© 2010-2023 Brigitte van Wageningen, Erik Veltman

Op deze site gebruiken wij geen cookies. Wij zijn Facebook-pixel en Google Analytics vrij!